Makaleler

Süresinde dava açılmamasının yaptırımı çok ağır olup hak kayıplarına sebep olmaktadır. Vergi Mahkemelerinde süre aşımından ret kararı verilen davaların sayısı azımsanmayacak kadar çoktur. Bu nedenle sürelerin başlangıcı ve bu sürelere riayet edilmesi önem arz etmektedir.

İYUK madde 7 uyarınca Dava açma süresi, özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştayda ve idare mahkemelerinde altmış ve vergi mahkemelerinde otuz gündür.

Bu süreler Vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezalarından doğan uyuşmazlıklarda: Tahakkuku tahsile bağlı olan vergilerde tahsilatın; tebliğ yapılan hallerde veya tebliğ yerine geçen işlemlerde tebliğin; tevkif yoluyla alınan vergilerde istihkak sahiplerine ödemenin; tescile bağlı vergilerde tescilin yapıldığı ve idarenin dava açması gereken konularda ise ilgili merci veya komisyon kararının idareye geldiği; tarihi izleyen günden başlar.

Süreler, tebliğ, yayın veya ilan tarihini izleyen günden itibaren işlemeye başlar. Tatil günleri sürelere dahildir. Şu kadarki, sürenin son günü tatil gününe rastlarsa, süre tatil gününü izleyen çalışma gününün bitimine kadar uzar. Kanunda yazılı sürelerin bitmesi çalışmaya ara verme zamanına rastlarsa bu süreler, ara vermenin sona erdiği günü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzamış sayılır.

Uygulamada en sık karşılaşılan Vergi/ceza ihbarnamelerine karşı Vergi Mahkemelerinde dava açma süresi 30 gündür.

6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Hakkındaki Kanun’da ödeme emrine karşı açılacak davalar, 15 günlük süreye tabi tutulmuştur.

6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Hakkındaki Kanun’da, haklarında ihtiyati haciz uygulanan kişilerin ihtiyati hacze karşı dava açma süresi 15 gün, haklarında ihtiyati tahakkuk uygulanan kişilerin ihtiyati tahakkuka karşı dava açma süresi ise 15 gündür. Haciz tatbikinde haciz işleminin öğrenildiği tarihten itibaren 30 gün içinde dava açılabilir.

Koşullarının bulunması kaydıyla dava açma süresi içerisinde dava açmayıp düzeltme talep eden mükelleflerin, düzeltme taleplerinin açıkça veya 30 günlük sürede cevap verilmemek suretiyle zımnen reddedilmesi halinde dava açma süresi, 30 günlük dava açma süresinden düzeltme talep etmek için geçirilen sürenin düşülmesi suretiyle hesaplanır.

Vergi hukuku ile ilgili Bakanlar Kurulu Kararı veya Genel Tebliğ gibi genel düzenleyici işlemlere karşı doğrudan açılacak davalarda görevli mahkeme, Danıştay’dır. Danıştay’ın ilgili dairesi bu tür davalara ilk derece mahkemesi sıfatıyla bakacak olup dava açma süresi 60 gündür.

Bilindiği üzere müddeti içinde uzlaşma talebinde bulunan mükellef veya ceza muhatabı uzlaşma talep ettiği vergi veya ceza için, ancak uzlaşma vaki olmadığı takdirde dava açma yoluna gidebilir. Mükellef veya ceza muhatabı aynı vergi veya ceza için uzlaşma talebinden önce dava açmışsa dava, uzlaşma işleminin sonuca bağlanmasından önce vergi mahkemelerince incelenmez; herhangi bir sebeple incelenir ve karara bağlanırsa bu karar hükümsüz sayılır.

Uzlaşma gerçekleşmezse mükellef veya ceza muhatabı; tarhedilen vergiye veya kesilen cezaya, uzlaşmanın gerçekleşmediğine dair tutanağın kendisine tebliğinden itibaren  yetkili vergi mahkemesi nezdinde dava açabilir. Bu durumda dava açma süresi dolmuş yaa da 15 günden az kalmış ise bu süre tutanağın tebliği tarihinden itibaren 15 gün olarak uzar.

Her yıl 1 Temmuz-20 Temmuz arası mali tatildir. Mali tatil uygulaması, Hazine ve Maliye Bakanlığınca tahsil edilen vergiler için geçerlidir. Gümrük ve belediye tarafından tahsil edilen vergiler için mali tatil uygulaması geçerli değildir. Bu süre zarfında dava açma süresi işlemeyecektir.

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda “Adli tatil süresi” başlıklı 102. maddesinde: "Adli tatil, her yıl 20 Temmuz'da başlar, 31 Ağustos'ta sona erer. Yeni adli yıl bir Eylülde başlar” hükmü yer almaktadır.

Mali tatil ile 20 Temmuz’da başlayan adli tatil kesiştiğinden dava açma süresi 7 Eylül’e, 7 Eylülün hafta sonuna denk gelmesi halinde ise  izleyen çalışma gününe kadar uzayacaktır.

 

-ERK Avukatlık & Arabuluculuk-