Makaleler

 

Vergi Ziyaı kavramını günümüz Türkçesiyle ifade edecek olur isek vergi kaybı manasına gelmektedir.

Vergi ziyaı suçu, Vergi Usul Kanunu’nun dördüncü kitabının “Genel Esaslar” başlıklı birinci kısmında düzenlenmişken; bu suça ilişkin ceza da “Vergi Cezaları” başlıklı ikinci kısmın, “Vergi Ziyaı Cezası” başlıklı birinci bölümünde düzenlenmiştir.

Vergi ziyaı, mükellefin veya sorumlunun vergilendirme ile ilgili ödevlerini zamanında yerine getirmemesi veya eksik yerine getirmesi yüzünden, verginin zamanında tahakkuk ettirilmemesini veya eksik tahakkuk ettirilmesini ifade eder.

Vergi Usul Kanunu’nun 344. maddesine göre vergi ziyaı suçu 341. maddede yazılı hallerle vergi kaybına sebebiyet verilmesidir.

Vergi Ziyaı:

Madde 341 – Vergi ziyaı, mükellefin veya sorumlunun vergilendirme ile ilgili ödevlerini zamanında yerine getirmemesi veya eksik yerine getirmesi yüzünden, verginin zamanında tahakkuk ettirilmemesini veya eksik tahakkuk ettirilmesini ifade eder.

Şahsi, medeni haller veya aile durumu hakkında gerçeğe aykırı beyanlar ile veya sair suretlerle verginin noksan tahakkuk ettirilmesine veya haksız yere geri verilmesine sebebiyet vermek de vergi ziyaı hükmündedir.

Yukarıdaki fıkralarda yazılı hallerde verginin sonradan tahakkuk ettirilmesi veya tamamlanması veyahut haksız iadenin geri alınması ceza uygulanmasına mani teşkil etmez.

Vergi Usul Kanunun 331. Maddesi uyarınca vergi kanunları hükümlerine aykırı hareket edenler, bu kitapta yazılı vergi cezaları (vergi ziyaı cezası ve usulsüzlük cezaları) ve diğer cezalar ile cezalandırılırlar.

Vergi Ziyaı Cezası

Madde 344- 341 inci maddede yazılı hallerde vergi ziyaına sebebiyet verildiği takdirde, mükellef veya sorumlu hakkında ziyaa uğratılan verginin bir katı tutarında vergi ziyaı cezası kesilir.

 Vergi ziyaına 359 uncu maddede yazılı fiillerle sebebiyet verilmesi halinde bu ceza üç kat, bu fiillere iştirak edenlere ise bir kat olarak uygulanır.

 Vergi incelemesine başlanılmasından veya takdir komisyonuna sevk edilmesinden sonra verilenler hariç olmak üzere, kanuni süresi geçtikten sonra verilen vergi beyannameleri için bu madde uyarınca kesilecek ceza yüzde elli oranında uygulanır.

Mevzuat hükümleri uyarınca Vergi Ziyaı Cezasına ilişkin ikili ayrım yapmak mümkündür. İlk olarak vergilendirmeye ilişkin ödevlerin zamanında yerine getirilmemesi yahut eksik yerine getirilmesi durumu söz konusu olduğunda ve bu durum vergi ziyaına sebebiyet vermiş ise 1 kat tutarında vergi ziyaı cezası uygulanır. 2. durum ise VUK 359. Maddesinde Kaçakçılık Suçları ve Cezalar başlığı altında düzenlenen fillerle vergi ziyaına sebebiyet verilmesi durumunda 3 kat tutarında vergi ziyaı cezası kesilir.

Öte yandan Vergi ziyaı cezası kesilebilmesi için yalnızca VUK m.341’de yer alan vergi ziyaı fiillerin işlenmesi yeterli değildir. Vergi ziyaı fiillerinin vergi kaybına neden olması ve mükellef ya da sorumlu tarafından işlenmesi gerekir. 

Vergi Ziyaı Cezasında İndirim

Mükellef veya vergi sorumlusu; 1. İkmalen, resen veya idarece tarh edilen vergiyi veya vergi farkını ve vergi ziyaı, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının yarısını ihbarnamelerin tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde ilgili vergi dairesine başvurarak vadesinde veya 6183 sayılı Kanunda belirtilen türden teminat göstererek vadenin bitmesinden itibaren üç ay içinde ödeyeceğini bildirirse kesilen cezanın yarısı, 2. Uzlaşmanın vaki olması durumunda, üzerinde uzlaşılan vergiyi veya vergi farkını ve vergi cezalarının %75’ini, bu Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan ödeme süreleri içinde öderse üzerinde uzlaşılan cezanın %25’i,(1) indirilir. Mükellef veya vergi sorumlusu ödeyeceğini bildirdiği vergi ve vergi cezasını yukarıda yazılı süre içinde ödemez veya dava konusu yaparsa bu madde hükmünden faydalandırılmaz. Yukarıdaki hükümler vergi aslına tabi olmaksızın kesilen usulsüzlük cezaları hakkında da uygulanır.

 

-ERK Avukatlık & Arabuluculuk-