Makaleler

Estetik operasyonlar, hastaların görünümünü değiştirme amacıyla yapılan tıbbi müdahalelerdir. Burun, meme, kaş, silikon implantları ve yüz gerdirme gibi operasyonlar sıkça tercih edilmektedir. Ancak sonuçların beklentileri karşılamaması durumunda hastaların önemli hakları bulunmaktadır. Türk hukuku, hem hastaların hem de hekimlerin bu süreçteki haklarını ve sorumluluklarını detaylı olarak düzenlemiştir.

Hastaların Hakları

Estetik operasyonlar sonrasında hastalar aşağıdaki haklara sahiptir:

İstenen Sonuca Ulaşılamazsa Tazminat Hakkı: Eğer hasta operasyon sonrasında istediği görünüme kavuşamazsa ve bu durum hekimin hatasından kaynaklanıyorsa, tazminat davası açma hakkı doğar. Bu tür davalar, genellikle Tüketici Mahkemelerinde açılmaktadır, çünkü estetik müdahaleler bir hizmet olarak değerlendirilmektedir. Ancak hekimin ağır ihmal ya da kusuru varsa Asliye Hukuk Mahkemeleri de yetkilidir.

Maddi ve Manevi Tazminat Talepleri: Hasta, operasyon sonucunda yaşadığı fiziksel ve psikolojik zararlar için maddi (tedavi masrafları, iş gücü kaybı) ve manevi tazminat talebinde bulunabilir.

Hekimlerin Sorumlulukları

Hekimler, operasyon öncesinde ve sonrasında şu sorumluluklara dikkat etmelidir:

Aydınlatılmış Onam: Aydınlatılmış onam, hastanın tedavi süreciyle ilgili olarak bilgilendirildikten sonra rızasının alınmasıdır. Estetik operasyonlardan önce hekimin hastaya yapılacak işlemi, olası riskleri ve komplikasyonları açıkça anlatması ve hastanın bu bilgilerin farkında olarak operasyonu kabul etmesi gerekmektedir. Bu onam yazılı olarak alınmalıdır. Aydınlatılmış onam eksik alınmışsa, hekimin sorumluluğu daha ağır olur.

Yeterlilik: Estetik cerrahlar, ilgili operasyon konusunda yeterli eğitim ve deneyime sahip olmalıdır. Her tıp doktoru estetik operasyon yapamaz; yalnızca Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Uzmanlığı olan hekimler bu tür ameliyatları yapabilir.

Özen Yükümlülüğü: Hekim, operasyonu standart tıbbi kurallara ve özen yükümlülüğüne uygun şekilde gerçekleştirmelidir. Bir hata veya ihmal varsa hukuki sorumluluk doğabilir.

Hastalar Nelere Dikkat Etmeli?

Hastalar, estetik operasyonlar öncesinde şu hususlara dikkat etmelidir:

Hekim Seçimi: Operasyonu yapacak hekimin yeterli uzmanlığa sahip olup olmadığını araştırmalıdır.

Aydınlatılmış Onam: Operasyonun riskleri ve sonuçları hakkında detaylı bilgilendirilmelidirler ve bu bilgileri yazılı olarak almalılar.

Sonuç Beklentisi: Estetik operasyonlar her zaman yüzde yüz başarı garantisi vermez, bu nedenle hastalar gerçekçi beklentilere sahip olmalıdır.

Türk Borçlar Kanunu m. 49 uyarınca haksız fiil nedeniyle zarar gören, zararını tazmin ettirme hakkına sahiptir.

Yargıtay, estetik operasyonlarda hekim hatası durumunda açılan tazminat davalarında, hekimlerin ağır kusurları varsa hastalara maddi ve manevi tazminat verilmesi gerektiğine hükmetmiştir. 

Estetik operasyonlar sonrası hukuki süreçlerde, hem hastaların haklarının korunması hem de hekimlerin sorumluluklarının yerine getirilmesi çok önemlidir. Estetik cerrahi müdahaleler her ne kadar talep üzerine yapılsa da, tıbbi müdahale niteliği taşır ve yasal düzenlemelere tabidir. 

Estetik operasyonlarla ilgili uyuşmazlıklar, genellikle hizmet sözleşmeleri kapsamında değerlendirildiği için arabuluculuk sürecine tabidir. Türk hukukunda, Tüketici Kanunu’na göre estetik operasyonlar hizmet kategorisinde yer aldığından, hasta ve doktor arasındaki anlaşmazlıklar için dava açılmadan önce arabuluculuğa başvurma zorunluluğu bulunmaktadır. Eğer arabuluculuk sürecinde taraflar anlaşamazsa, hasta tazminat davası açabilir.

Estetik operasyon sonrası talep edilen tazminat miktarı, hastanın uğradığı zararların niteliğine, operasyon sonucunda ortaya çıkan sağlık sorunlarına ve hekimin kusur derecesine göre değişir. Tazminat talepleri genellikle maddi ve manevi tazminat olmak üzere ikiye ayrılır:

Maddi tazminat: Hasta, operasyon nedeniyle doğrudan maddi zarara uğramışsa (tedavi masrafları, iş gücü kaybı gibi), bunları talep edebilir.

Manevi tazminat: Operasyon sonucunda oluşan psikolojik ve duygusal zararlar için talep edilir. Miktar, mahkeme tarafından takdir edilir ve olayın niteliğine göre değişir.

Tazminat miktarları her olayın kendine özgü koşullarına göre belirlenir ve sabit bir rakamdan söz etmek zordur. Mahkeme kararları, genellikle olayın ciddiyetine, oluşan zararın büyüklüğüne ve tarafların kusur oranına göre şekillenir.

Tüm bu süreçlerde hukuki danışmanlık almak da oldukça önemlidir.